Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie" rusza z kampanią społeczną #KtoTyJesteś. Akcja skierowana jest do polskich rodziców żyjących poza granicami kraju, którzy z różnych powodów nie uczą dzieci języka polskiego, nie decydują się na wysłanie ich do polskiej szkoły lub odkładają tę decyzję na później.
Pilnym zadaniem, przed którym stoją polskie władze, szkoły, parafie oraz środowiska polonijne, jest objęcie edukacją w języku polskim dzieci młodych emigrantów, zarówno tych w wieku przedszkolnym, jak i szkolnym. Zebrane z polonijnych ośrodków (m.in. z Irlandii) dane szacunkowe pokazują, że jedynie niecałe 15 procent dzieci naszych rodaków uczy się języka polskiego w polskich szkołach. Dodajmy, że według danych GUS w 2016 r. spośród polskich emigrantów w krajach UE najwięcej osób przebywało w Wielkiej Brytanii (788 tys.), Niemczech (687 tys.), Holandii (116 tys.) oraz w Irlandii (112 tys.). Dostępne dane statystyczne wskazują, że tylko w Wielkiej Brytanii w zeszłym roku urodziło się 20 tys. dzieci polskiego pochodzenia. Wg. niektórych źródeł łączna liczba dzieci mających polskiego rodzica, które narodziły się nad Tamizą przez ostanie 10 lat przekracza 150 tys. Poruszana w kampanii #KTOTYJESTEŚ kwestia przekazywania języka polskiego i polskiej tożsamości kolejnym pokoleniom dotyczy więc setek tysięcy żyjących za granicą Polaków.
Na wagę problemu wskazują niepokojące sygnały płynące m.in. z Irlandii, gdzie według szacunków tylko co piąte dziecko emigrantów uczy się języka polskiego w placówkach edukacyjnych. Większość polonijnych szkół działa w systemie weekendowym, co wielu rodziców może uważać za niepotrzebne obciążenie. Posyłanie dzieci do polskich szkół stanowi też dodatkowe obciążenie finansowe. Celem kampanii #KTOTYJESTEŚ jest przekonanie rodziców, że warto podjąć wysiłek i przyczynić się do tego, aby kolejne pokolenia zachowały polską tożsamość.
Organizując kampanię chcemy przestrzegać przed skutkami braku pełnej znajomości języka rodziców, ale też zwrócić uwagę na korzyści wynikające z dwujęzyczności dzieci. Chcemy pokazać jak wiele zyskują osoby, które od najmłodszych lat uczyły się więcej niż jednego języka i uczęszczały do polskiej szkoły – mówi Mikołaj Falkowski, prezes Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie". – Zależy nam również na tym, żeby język rodziców i dziadków był wciąż żywy wśród młodych Polaków, którzy w przyszłości będą reprezentować nasz kraj w miejscu zamieszkania lub zapragną wrócić do Polski. Szczególnie im, wracającym po latach do kraju przodków, dwujęzyczność ułatwi aklimatyzację, pomoże znaleźć satysfakcjonującą pracę i szybko nawiązać wartościowe kontakty.
Poprzez stronę internetową ktotyjesteś.pl kampania ma przybliżyć także zagadnienie dwujęzyczności i rozprawić się z rozpowszechnionymi wśród polskich emigrantów mitami na jej temat. Dwujęzyczność to umiejętność równoległego i regularnego posługiwania się dwoma językami. Z dzieci, które w pierwszych latach życia nauczyły się mówić po polsku, a później nie uczęszczały na żadne zajęcia w tym języku, wyrastają nastolatki, których język polski zatrzymał się na poziomie mowy dziecka.
Przebywając długo na emigracji jesteśmy zanurzeni w kulturze kraju, w którym żyjemy - podkreśla Tomasz Bastkowski, dyrektor Szkoły SEN w Dublinie, partner merytoryczny i jeden z pomysłodawców kampanii. - Szczególnie dotyczy to dzieci polonijnych, które wyjechały z Polski lub urodziły się już poza Polską i mają nikłe wspomnienia o Polsce. Dlatego warto zadbać o proces kształtowania w nich poczucia tożsamości i zapewnić żywy kontakt z polską kulturą i obyczajami.
Według badań naukowych niemowlęta i małe dzieci z łatwością przyswajają dwa języki równolegle. Podstawowe, najwcześniejsze stadia rozwoju języka, przebiegają u dzieci podobnie, niezależnie od tego, czy rozwijają się one w środowisku jedno-, czy dwujęzycznym.
Polscy emigranci muszą konsekwentnie i świadomie uczyć języka etnicznego, ze względu na dużą przewagę czasu komunikacji w języku kraju przyjmującego – mówi prof. dr hab. Jagoda Cieszyńska z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, ekspertka kampanii. - Brak etnicznego języka powoduje pęknięcie, które czasem uniemożliwia odnalezienie swojej drogi życiowej i formuje poczucie pustki, utrudniając lub uniemożliwiając podejmowanie ról życiowych i osiąganie pełni rozwoju intelektualnego i emocjonalnego. Problemy komunikacyjne z dziećmi w wieku przedszkolnym i szkolnym utrudniają rodzicom proces wychowania, przekazywania wartości duchowych i kulturowych.
Na kampanię składają się 3 spoty wideo, które za pośrednictwem Internetu i mediów społecznościowych będą rozpowszechniane wśród Polonii i Polaków żyjących za granicą. Pokazują one problem braku edukacji dzieci w języku polskim z punktu widzenia zatroskanego dziadka - senior martwi się o przyszłość wnuka, którego rodzice, mieszkający w Londynie młodzi emigranci, nie przywiązują wagi do przekazywania synowi języka polskiego.
Elementem kampanii jest też serwis internetowy www.ktotyjesteś.pl zawierający m.in.: listę zagranicznych placówek edukacyjnych uczących języka polskiego, podstawowe informacje dotyczące dwujęzyczności, a także formularz kontaktowy do konsultacji z ekspertami akcji. Kampanię digital-marketingową uzupełnią działania PR wykorzystujące popularnych wśród grupy docelowej influencerów. Kolejne odsłony kampanii nastąpią jesienią i przed Bożym Narodzeniem.
Ekspertami kampanii są: prof. zw. dr hab. Jagoda Cieszyńska-Rożek, prof. UAM dr hab. Justyna Gulczyńska, prof. dr hab. Halina Grzymala-Moszczyńska, dr Elżbieta Ławczys i Stella Strzemecka.
Kampania jest współfinansowana w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą.
Zapraszamy do wysłuchania relacji Michała Fedusio.
Źródło: Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie"/ho