"Ustawa 447 nie nakłada na nikogo żadnych finansowych ani prawnych obciążeń. Jest to jednorazowy raport dla Kongresu USA, którego celem jest analiza postępu prac krajów w zakresie restytucji" - napisała w poniedziałek na Twitterze ambasador USA w Polsce Georgette Mosbacher.
"Żądania wobec Polski nie mają cienia jakiejkolwiek podstawy"
Prezes PiS Jarosław Kaczyński, pytany w poniedziałek w Radiu Szczecin, czy widzi zagrożenie ze strony amerykańskiej ustawy 447, dotyczącej zwrotu mienia żydowskiego pozbawionego spadkobierców, odpowiedział: "nie widzę takiego zagrożenia". Podkreślił, że "żądania wobec Polski" nie mają "cienia jakiejkolwiek podstawy".
W poniedziałek polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało, że w Warszawie nie dojdzie do planowanego wcześniej spotkania z izraelską delegacją. "W związku z dokonaną w ostatniej chwili przez stronę izraelską zmianą składu delegacji, która mogła sugerować, że rozmowy miałyby koncentrować się na kwestiach restytucji mienia, strona polska podjęła decyzję o odwołaniu wizyty izraelskich urzędników" - oświadczyło MSZ.
Były szef resortu dypolomacji Witold Waszczykowski mówił w piątek w Polskim Radiu 24, że w tym tygodniu rząd ma przedstawić informacje o regulacjach prawnych, które mają zabezpieczyć nasz kraj przed roszczeniami na podstawie amerykańskiej ustawy 447.
Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Michał Dworczyk mówił wcześniej w radiowej Trójce, że ustawa 447 nie jest aktem prawnym obowiązującym na terenie Polski. Nawiązując do przyjęcia prawa, zabezpieczającego Polskę przed zagranicznymi roszczeniami, wyjaśnił, że szczegóły takich rozwiązań będą ujawnione na majowym posiedzeniu Sejmu.
Sprawa roszczeń do bezspadkowego mienia żydowskiego jest podnoszona przez organizacje żydowskie i izraelskich polityków.
JUST Act
Przyjęta przez Kongres USA i podpisana w maju 2018 roku przez prezydenta Donalda Trumpa ustawa o sprawiedliwości dla ofiar, którym nie zadośćuczyniono (Justice for Uncompensated Survivors Today - JUST Act, potocznie zwana ustawą 447), dotyczy zwrotu mienia ofiar Holokaustu ich prawowitym właścicielom bądź ich spadkobiercom, ale jej zapisy mają głównie symboliczny, deklaratywny charakter.
Po podpisaniu ustawy przez Trumpa sekretarz stanu USA będzie zobowiązany do przedstawienia w dorocznym raporcie o przestrzeganiu praw człowieka w poszczególnych państwach albo w dorocznym raporcie o wolności religijnej na świecie sprawozdania o realizacji ustaleń zawartych w Deklaracji Terezińskiej. Deklaracja ta, przyjęta w 2009 roku przez 46 państw świata na zakończenie Praskiej Konferencji ds. Mienia Ery Holokaustu, jest niezobowiązującą listą podstawowych zasad mających przyspieszyć, ułatwić i uczynić przejrzystymi procedury restytucji dzieł sztuki oraz prywatnego i komunalnego mienia przejętego siłą, skradzionego lub oddanego pod presją w czasie Holokaustu.
Ustawa JUST nie przewiduje żadnych sankcji dla państw sygnatariuszy Deklaracji Terezińskiej, które nie spełniły swych obietnic dotyczących zwrotu mienia ofiar Holokaustu ich prawowitym właścicielom bądź ich spadkobiercom i dlatego ma głównie symboliczny charakter.
Mimo symbolicznego charakteru ustawa budzi zastrzeżenia prezesa Kongresu Polonii Amerykańskiej i grupy działaczy polonijnych, którzy apelowali, aby członkowie Polonii poprzez naciski na reprezentujących ich kongresmenów starali się doprowadzić do odrzucenia ustawy. Akcja ta nie przyniosła spodziewanych rezultatów.
IAR/PAP/ho