Ważna publikacja o Polakach ratujących Żydów
PR dla Zagranicy
Halina Ostas
13.03.2019 17:10
-
Marcin Łapczyński, dyrektor Instytutu Polskiego w Wilnie, inicjator wydania książki. Rozmowa Kamila Zalewskiego [posłuchaj]
-
Bartosz Frątczak, fotografik, autor zdjęć do książki. Rozmowa Kamila Zalewskiego [posłuchaj]
-
Ilona Lewandowska, autorka książki „Tak teraz postępują uczciwi ludzie... Polacy z Wileńszczyzny ratujący Żydów". Rozmowa Kamila Zalewskiego [posłuchaj
Z inicjatywy Instytutu Polskiego w Wilnie, ukazuje się książka o Polakach z Wileńszczyzny ratujących Żydów
Foto: Instytut Polski w Wilnie
Autorką książki „Tak teraz postępują uczciwi ludzie... Polacy z Wileńszczyzny ratujący Żydów”, która powstała dzięki Marcinowi Łapczyńskiemu, dyrektorowi Instytutu Polskiego w Wilnie, jest Ilona Lewandowska, zaś zdjęcia do niej wykonał Bartosz Frątczak.
Na polskiej liście „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata” jest obecnych przeszło 6,8 tys. nazwisk. To ponad jedna czwarta wszystkich osób uhonorowanych tym zaszczytnym tytułem. Polaków można znaleźć również na listach białoruskiej, ukraińskiej czy litewskiej. Odnalezienie świadectw o Polakach ratujących Żydów na Litwie jest szczególnie trudne. Zmieniały się granice, ludzie zmieniali miejsce zamieszkania, nierzadko także nazwiska i tożsamość. Ci, którzy pozostali na Litwie, byli zamknięci w świecie Związku Sowieckiego, gdzie nie należało przyznawać się do zrobienia czegokolwiek nielegalnego, nawet – za niemieckiej okupacji. Lepiej było milczeć...
Podstawą książki Ilony Lewandowskiej są rozmowy. Pierwszą część stanowią wywiady z ludźmi, którzy swoją pracę badawczą poświęcili analizie Holokaustu lub upamiętnieniu tych, którzy ratowali Żydów. Ma to służyć uzyskaniu jak najpełniejszego obrazu dramatycznych wydarzeń okresu wojny. Druga część książki koncentruje się wokół kilkunastu przejmujących historii rodzinnych, które, mimo że wydarzyły się przeszło 70 lat temu, nadal żyją nie tylko w pamięci świadków, ale także w świadomości kolejnych pokoleń. Bazując na dostępnych źródłach i dokumentach, rozmowach z ukrywanymi oraz rodzinami Sprawiedliwych, autorka wybrała 11 historii rodzinnych i jednego bohatera zbiorowego – Kościół katolicki.
Premiera książki odbyła się 14 marca 2019 roku w Centrum Tolerancji Państwowego Muzeum Żydowskiego im. Gaona Wileńskiego w Wilnie.
Wzięli w niej udział autorka Ilona Lewandowska, autor zdjęć Bartosz Frątczak, inicjator i wydawca, dyrektor Instytutu Polskiego Marcin Łapczyński a także zaproszeni goście: dr Marcin Urynowicz z Instytutu Pamięci Narodowej, dr Arūnas Bubnys z Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy oraz Danutė Selčinskaja, kierowniczka Wydziału Wiecznego Upamiętnienia Ratujących Żydów Państwowego Muzeum. Spotkanie poprowadzi Donatas Puslys.
Patronem medialnym publikacji jest m.in. Polskie Radio dla Zagranicy.
Zapraszmy do wysłuchania rozmów Kamila Zalewskiego z Marcinem Łapczyńskim, Iloną Lewandowską i Bartoszem Frątczakiem.
Źródło: Instytut Polski w Wilnie/ho