60 lat od zdobycia Mount Everestu

60 lat temu, 29 maja 1953 roku, została zdobyta najwyższa góra świata - Mount Everest. Pierwszego wejścia dokonali: nowozelandzki himalaista Edmund Hillary i nepalski Szerpa Tenzing Norgay. Od tego czasu, szczyt zdobyło około 4 tysięcy osób. Obecnie na wysokość 8848 metrów co roku wspinają się tysiące ludzi. Na najwyższym szczycie panuje niemal tłok, a jego okolice są zaśmiecone.
Za swój wyczyn Edmund Hillary został uhonorowany Orderem Komandora Imperium Brytyjskiego. W 2003 roku z okazji jubileuszu zdobycia Mount Everestu, jako pierwszy cudzoziemiec otrzymał honorowe obywatelstwo Nepalu. Podczas wizyty w Polsce w 2004 roku został odznaczony przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP za wyczyny oraz działalność charytatywną. Sir Edmund Hillary zmarł w 2008 roku. Natomiast Norgay, który mieszkał w Indiach w Dardżylingu, odszedł w 1986 roku.
Pierwszego polskiego wejścia na najwyższą górę świata dokonała Wanda Rutkiewicz 16 października 1978 roku. Była pierwszą Europejką i trzecią kobietą na świecie, która stanęła na najwyższej górze świata. Pierwszą kobietą, która zdobyła Mount Everest była trzy lata wcześniej, Japonka Junko Tabei.
17 lutego 1980 roku zespół polskiej wyprawy w składzie Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki dokonał pierwszego wejścia zimowego na Mount Everest. Kierownikiem wyprawy był Andrzej Zawada. Łącznie na wysokości 8848 metrów nad poziomem morza stanęło 37. Polaków.
Pierwsze próby zdobycia Mount Everestu przez wyprawy brytyjskie odbyły się w 1921 roku. Dwa lata później George Mallory i Andrew Irvin próbowali zmierzyć się z "Górą Gór", ale przegrali z burzą śnieżną na wysokości ponad 8200 metrów. Podczas brawurowego ataku na szczyt zginął Mallory, którego ciało odnaleziono w 1999 roku, trzysta metrów poniżej szczytu. Do dziś nie wiadomo, czy udało mu się zdobyć wierzchołek.
Mount Everest leży w Himalajach, na granicy Nepalu i leżącego w granicach Chin - Tybetu. Liczy 8848 metrów nad poziomem morza. Tworzy potężny masyw podcięty z trzech stron lodowcami. Szczyt został odkryty i po raz pierwszy zmierzony przez geodetów brytyjskich w połowie 19. wieku. Wtedy zmieniono jego nazwę z Peak XV na Mount Everest od nazwiska kierownika Biura Pomiarów w Indiach, sir George'a Everesta.
Najwyższa góra świata po tybetańsku nosi nazwę Czomolungma, czyli Bogini Matka Śniegu lub Bogini Matka Ziemia, po nepalsku - Sagarmfatha, czyli Czoło Nieba. Często Everest jest nazywany również Dachem Świata. Miejscowa ludność uważa go za siedzibę bogów.

IAR/MS