Wspomnienie o polskich weteranach

Senat upamiętnił generała Stanisława Franciszka Sosabowskiego i jego spadochroniarzy. Senatorowie jednogłośnie zdecydowali, że wrzesień 2012 roku będzie miesiącem generała Sosabowskiego, dowódcy I Samodzielnej Brygady Spadochronowej.
Senator sprawozdawca Władysław Zenon Ortyl wyjaśniał, że Komisja Obrony przychyliła się do apelu rodziny i środowisk kombatantów oraz osób upamiętniających życie generała, które wnioskowały o uhonorowanie polskiego bohatera. Zarazem senator Ortyl tłumaczył, że ma przybliżyć współczesnym postać zapomnianego w Polsce generała Sosabowskiego. Senator przypomniał, że Sosabowski zorganizował w Wielkiej Brytanii pierwszą pierwszą w historii Wojska Polskiego elitarną jednostkę spadochronową, której sprawności zazdrościli dowódcy alianccy.
Po wytknięciu błędów angielskim dowódcom, został obarczony odpowiedzialnością za nieudaną operację Market-Garden pod Arnhem w Holandii. Zrazem dodał senator, że przez lata nie pojawiły się opracowania, które by dowodziły jego winy i przez lata generał pozostał wykluczony. Jego życie, mówił senator Ortyl, pokazuje losy wielu polskich żołnierzy po II wojnie światowej.
Brytyjczycy nie docenili wysiłku polskiego dowódcy. Został obarczony klęską za niepowodzenie operacji i w grudniu 1944 roku zwolniony ze stanowiska. Nigdy nie wrócił do Polski - władze ludowe uznały go za zdrajcę i pozbawiły polskiego obywatelstwa. Do końca życia pracował jako robotnik.
Zmarł 25 września 1967 roku w Wielkiej Brytanii. Jego ciało sprowadzono do Polski i pochowano na cmentarzu na warszawskich Powązkach. Został zrehabilitowany pośmiertnie.
Obarczani za porażkę operacji Market Garden, polscy żołnierze zostali zrehabilitowani dopiero w 2006 roku. Opublikowano wówczas dokumenty historyczne, według których przyczyną śmierci tak wielu żołnierzy były błędy taktyczno-organizacyjne brytyjskiego dowództwa.
Podczas przyjmowania uchwały na sali obrad Senatu obecna była rodzina generała, kombatanci z I Samodzielnej Brygady Spadochronowej oraz ambasador Wielkiej Brytanii. I właśnie do brytyjskiego dyplomaty senator Bogdan Klich apelował o publiczną rehabilitację postaci generała Sosabowskiego w historiografii brytyjskiej.

IAR/MS