Заходняя Эўропа адкрыла свае межы для імігрантаў. У выніку непрадуманых заяў уладаў Нямеччыны, якія былі ўспрынятыя як запрашэньне, на кантынэнт хлынулі масы людзей з Азіі ды Афрыкі. Не спраўляючыся з хваляй уцекачоў, урады заходніх краін вырашылі разьмеркаваць іх па ўсім ЭЗ, што выклікала рэзкі пратэст жыхароў дзяржаў Цэнтральнай ды Ўсходняй Эўропы. Іміграцыя ды іслам успрымаюцца цяпер у Эўропе вельмі эмацыйна, а ці насамрэч трэба баяцца мусульман?
Калі мы бачым карцінкі па тэлебачаньні, як плыве шырокая рака людзей, шукаючых лепшай долі ў Эўропе, то мы пачынаем гэтых іншых баяцца. Баімся таго, чаго ня ведаем, што можа прынесьці як дабро, так і вялікае зло. Ці гэты страх абгрунтаваны? Сярод мусульман ёсьць розныя людзі, як у кожным грамадзтве – гаворыць экспэрт па Блізкім Усходзе Катажына Гурак-Сасноўска.
К. Гурак-Сасноўска: Мусульман каля паўтара мільярда, сярод іх знойдзецца і тэрарыст, і такі, хто б’е жонку ці палівае яе кіслатой. Праблема ў тым, што мы пераносім гэты вобраз на ўсе паўтара мільярда. Адзін з самых моцных нашых страхаў – што нам пагражае пераход на права шарыяту. Дзеля гэтага патрэбная большасьць у парлямэнце і мільёны мусульман у Польшчы. Пакуль што іх толькі некалькі дзесяткаў тысяч. На маю думку, да кожнага пытаньня трэба падыходзіць з доляй здаровага сэнсу – гэта дазволіць пазбыцца ад страху і расправіцца з найбольш абсурднымі перакананьнямі.
А як выглядае жыцьцё ў арабскай краіне з пункту гледжаньня эўрапейкі, полькі, якая пераехала туды жыць? Польская пісьменьніца, якая носіць псэўданім Таня Валько звыш 20 гадоў пражыла ў мусульманскіх дзяржавах – Лібіі і Саўдаўскай Арабіі. Ці мы павінны баяцца імігрантаў?
Т. Валько: Я ня ведаю, чаму мы так моцна баімся. Справа ў тым, што ўцекачы ня вельмі імкнуцца да нас прыяжджаць. У нас пачалася нейкая дзіўная паніка, але нельга забываць, што людзі, якія ўцякаюць з Іраку або Сырыі, уцякаюць з краін, дзе шмат гадоў ідзе вайна. Мы павінны падумаць, у якіх умовах жывуць гэтыя людзі, як яны пакутуюць ад вайны. Я нагадаю, што нядаўна на прадмесьцях Дамаску быў выкарыстаны баявы газ сарын, у выніку чаго загінулі 3 тыс. чалавек.
Палякі вельмі баяцца тэрарызму. Гэты страх мае сваё абгрунтаваньне пасьля крывавых тэрактаў у Францыі ды іншых эўрапейскіх краінах. Тым ня менш, калі параўнаць агульную колькасьць уцекачоў з лічбаю тэрарыстаў, то бачым, што гэтых апошніх зусім няшмат, – кажа госьць Польскага радыё.
Т. Валько: У Эўропу прыехала каля мільёна ўцекачоў. У гэтай вялізнай групе знайшлося некалькі дзесяткаў джыхадыстаў – прыкладна 30 чалавек. У Францыі ды Бэльгіі мелі месца два тэракты. Магчыма, іх мэтай было якраз выклікаць паніку, каб эўрапейцы зачынілі свае дзьверы перад уцекачамі.
Таня Валько напісала некалькі кніжак пра лёсы эўрапейскіх жанчын у арабскіх краінах. І трэба сказаць, што гэтую літаратуру павінны пазнаць усе жанчыны, якія намераны зьвязацца з арабскімі мужчынамі. Яны сапраўды могуць быць чароўнымі і лёгка адурманьваюць жанчын, для якіх не прывычныя багатыя камплімэнты і такі падыход, але трэба быць асьцярожным.
Т. Валько: Яны сапраўды гасьцінныя, сяброўскія, адкрытыя. Калі з такім арабам зьеш ужо мяшок кашы кус-кус, то ён становіцца амаль тваім братам. У такога сябра можна папрасіць усё, у кожную пару дня і ночы. Звоніш, кажаш «У мяне праблема», у адказ чуеш – «Ужо еду». Але ёсьць таксама чорныя бакі жыцьця ў арабскіх краінах. Галоўная гераіня маёй кніжкі «Арабская жонка» Дарота знаёміцца з арабам у Польшчы. Тут ён – проста анёл, але пасьля выезду на яго радзіму мужчына паказвае свой сапраўдны твар, становіцца катам. Я напісала кнігу, каб перасьцерагчы маладых дзяўчын, якія намераныя зьвязацца з чалавекам іншай культуры. Вядома, што зьмешаныя сужонствы – гэта як правіла складаны саюз. Апісаныя гісторыі – гэта не маё жыцьцё, але я шмат чула аповедаў, як складваюцца лёсы многіх жанчын, якія рашаюцца на такі саюз. Знаёмыя, арабкі, расказвалі мне пра насільле ў сям’і.
Норавы ў мусульманскіх краінах іншыя, чым у нашай частцы сьвету. Ці лепшыя, ці горшыя? Канешне, кожны лічыць, што яго культура лепшая. Аднак нельга гэта ацаніць адназначна. Проста мы іншыя. І нельга пра гэта забываць. Калі жанчына паедзе ў арабскую краіну і выйдзе на вуліцу ў міні-спадніцы, на яе будуць глядзець дзіўна, паколькі гэта так, быццам бы яна хадзіла галышом.
А пра жыцьцё ў арабскіх краінах распавядала Таня Валько, аўтарка кніжак пра лёсы жанчын у такіх дзяржавах.